Việc giữ tên nước là cần thiết để thể hiện nhấtquán mục tiêu,ĐềnghịQuốchộigiữnguyêntênnướclàCHXHCNViệkqbd tbn hôm nay con đường mà Đảng và nhân dân ta đã lựa chọn.

Tại Báocáo giải trình tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội và ý kiến của nhân dân về Dựthảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992, do Uỷ viên Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệmUỷ ban Pháp luật của Quốc hội, Uỷ viên Uỷ ban Dự thảo sửa đổi Hiến pháp(DTSĐHP) năm 1992, Trưởng ban Biên tập DTSĐHP năm 1992 – ông Phan Trung Lý,trình bày tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XIII nêu rõ: Các đại biểu Quốc hội cơbản tán thành với bố cục và nội dung Dự thảo, đồng thời đóng góp nhiều ý kiến cụthể, xác đáng để hoàn thiện bản Dự thảo sửa đổi Hiến pháp.

Đề nghị giữ nguyên tên nước

  Ông Phan Trung Lý, Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luậtcủa Quốc hội, Uỷ viên Uỷ ban Dự thảo sửa đổi Hiến pháp (DTSĐHP) năm 1992

Qua tổnghợp ý kiến của nhân dân, ý kiến của đại biểu Quốc hội, đại đa số ý kiến tánthành việc giữ tên nước là Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Tuy nhiên, vẫncó ý kiến đề nghị lấy lại tên nước là “Việt Nam dân chủ cộng hòa”.

Ủy banDTSĐHP thấy rằng, việc giữ tên nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là cầnthiết để thể hiện nhất quán mục tiêu, con đường mà Đảng và nhân dân ta đã lựachọn là xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Hơn nữa, tên gọi này đã được Quốchội lựa chọn ngay sau ngày nước nhà thống nhất, đã thân quen với nhân dân ta, đượcbạn bè và các nước công nhận, trân trọng. Do đó, đề nghị Quốc hội cho giữ tên nướclà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Có ý kiếncho rằng, không nên ghi từ “dân chủ” tại Điều 1 vì nội dung Điều này thểhiện tính độc lập, có chủ quyền của quốc gia mà nên ghi từ “dân chủ”trong Điều 2 để thể hiện bản chất dân chủ của Nhà nước ta.

Ủy banDTSĐHP đề nghị Quốc hội cho tiếp thu ý kiến này, giữ quy định tại Điều 1 như Hiếnpháp năm 1992 và bổ sung vào khoản 2 Điều 2 quy định: “Nước Cộng hòa xã hội chủnghĩa Việt Nam do nhân dân làm chủ”.

Quyền con người, quyền công dân không thể bịhạn chế tùy tiện

Có ý kiếnđề nghị cân nhắc quy định tại Điều 14, bởi vì quy định như trong Điều 14 các quyềncon người, quyền công dân “được quy định trong Hiến pháp và luật” là chưa đầy đủ,chưa phù hợp vì còn có nhiều quyền tuy không được quy định trong Hiến pháp vàluật nhưng vẫn được tôn trọng, bảo đảm. 

Ủy banDTSĐHP tiếp thu ý kiến nói trên và chỉnh lại quy định tại Điều này như sau: “Ởnước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, các quyền con người, quyền công dân vềchính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội được công nhận, tôn trọng, bảo vệ,bảo đảm theo Hiến pháp và pháp luật”.

Về mứcđộ giới hạn quyền con người, quyền công dân (Điều 14), có ý kiến tán thành vớiquy định “Quyền con người, quyền công dân chỉ có thể bị hạn chế ở mức độ cầnthiết trong trường hợp khẩn cấp vì lý do quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tựcông cộng, đạo đức, sức khỏe của cộng đồng” như trong Dự thảo trình Quốc hội.

Tuynhiên, ý kiến khác cho rằng, quyền con người, quyền công dân không thể bị hạnchế một cách tùy tiện mà phải theo quy định của luật; cần quy định cơ quan nàocó thẩm quyền giới hạn và xác định những quyền nào là quyền không thể bị giới hạn.Có ý kiến cho rằng quy định hạn chế quyền con người, quyền công dân “trong trườnghợp khẩn cấp” là không chính xác và chưa đầy đủ, do đó, đề nghị bỏ cụm từ này.Có ý kiến đề nghị thay cụm từ “trật tự công cộng” bằng cụm từ “trật tự an toànxã hội”.

Báo cáodo ông Phan Trung Lý trình bày nêu rõ, quyền con người, quyền cơ bản của côngdân đã được Hiến pháp quy định. Do vậy, việc hạn chế các quyền nàyphải được quy định chặt chẽ trong luật để tránh nguy cơ tùy tiện, lạm dụng.Các công ước quốc tế về quyền con người mà Việt Nam là thành viêncũng yêu cầu quy định chặt chẽ vấn đề này.

Do đó,Ủy ban DTSĐHP đề nghị Quốc hội cho tiếp thu ý kiến nói trên và chỉnh lý lại khoản2 Điều 14 như sau: “Quyền con người, quyền công dân chỉ có thể bị hạn chế theoquy định của luật trong trường hợp cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh quốcgia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng”.

Nghiên cứu bổ sung “quyền được chết”

Có ý kiếnđề nghị bổ sung quy định về quyền được chết trong Dự thảo Hiến pháp. Ủy banDTSĐHP nhận thấy “quyền được chết” là vấn đề cần được quan tâm, tuy vậy, đâycũng là một vấn đề mới, còn nhiều ý kiến tranh luận khác nhau không chỉ ở nướcta mà ở nhiều nước trên thế giới, do vậy, đề nghị Quốc hội cho tiếp tục nghiêncứu và chưa thể hiện trong Dự thảo Hiến pháp.

Kinh tế Nhà nước giữ vai trò chủ đạo

Theo Ủyban DTSĐHP, trong nền kinh tế thị trường ở nước ta thì vai trò định hướng,điều tiết nền kinh tế của Nhà nước và kinh tế nhà nước là rất quantrọng. Do đó, Hiến pháp cần hiến định vai trò chủ đạo của kinh tế Nhànước.

Ủy banDTSĐHP đề nghị Quốc hội quy định về nội dung này tại khoản 1 Điều 51 như sau:“Nền kinh tế Việt Nam là nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, vớinhiều hình thức sở hữu, nhiều thành phần kinh tế, kinh tế Nhà nước giữ vai tròchủ đạo”.

Quy định chặt chẽ việc thu hồi đất

Ủy banDTSĐHP nhận thấy, quyền sử dụng đất là quyền quan trọng của người dânnên Hiến pháp cần phải quy định chặt chẽ những trường hợp thu hồi.Đây sẽ là cơ sở quan trọng cho Luật đất đai quy định nhằm tránh việc lạmdụng để thu hồi đất tràn lan, gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợppháp của người dân.

Trongđiều kiện phát triển của nước ta hiện nay, vẫn cần thiết phải thuhồi đất vì lý do quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng vàđể thực hiện các dự án phát triển kinh tế – xã hội. Tuy nhiên, việcthu hồi đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế – xã hộigắn trực tiếp với lợi ích của người sử dụng đất và doanh nghiệpnên cần phải quy định chặt chẽ, bảo đảm nguyên tắc công khai, minhbạch và có bồi thường.

Do đó, Ủyban DTSĐHP đề nghị Quốc hội cho phép chỉnh lý khoản 3 Điều 54 như sau: “Nhà nướcthu hồi đất do tổ chức, cá nhân đang sử dụng trong trường hợp thật cần thiết doluật định vì mục đích quốc phòng, an ninh; vì lợi ích quốc gia, công cộng, pháttriển kinh tế - xã hội. Việc thu hồi đất phải công khai, minh bạch và được bồithường theo quy định của pháp luật”.

Thay “Đồng tiền quốc gia” bằng “Đơn vị tiền tệquốc gia”

Có ý kiếnđề nghị thay cụm từ “Đồng tiền Quốc gia” bằng cụm từ “Đơn vị tiền tệ quốc gia”tại khoản 3 Điều 55 cho chính xác hơn. Ủy ban DTSĐHP đề nghị Quốc hội cho tiếpthu ý kiến này và chỉnh lý lại khoản 3 Điều 55 là: “Đơn vị tiền tệ quốc gia làĐồng Việt Nam. Nhà nước bảo đảm ổn định giá trị đồng tiền quốc gia”.

Không quy định thời điểm có hiệu lựctrong Hiến pháp

Về hiệulực của Hiến pháp và việc ban hành Nghị quyết thi hành Hiến pháp:Nhiều ý kiến đềnghị Quốc hội ban hành Nghị quyết về việc thi hành Hiến pháp để quy định thờiđiểm có hiệu lực của Hiến pháp và các điều khoản chuyển tiếp, khi Hiến pháp cóhiệu lực. Ý kiến khác đề nghị quy định thời điểm có hiệu lực của Hiến pháp ngaytrong Hiến pháp.

Ủy banDTSĐHP thấy rằng, các bản Hiến pháp trước đây của nước ta (Hiến pháp năm 1946,1959, 1980 và 1992) đều không quy định thời điểm có hiệu lực của Hiến pháptrong bản Hiến pháp; cùng với việc thông qua Hiến pháp, Quốc hội ban hànhNghị quyết thi hành Hiến pháp, trong đó xác định thời điểm có hiệu lựccủa Hiến pháp.

Vì vậy,Ủy ban DTSĐHP đề nghị không quy định thời điểm có hiệu lực trong Hiếnpháp mà Quốc hội ban hành Nghị quyết thi hành Hiến pháp với nội dung cụ thểnhư: hiệu lực Hiến pháp, một số vấn đề chuyển tiếp và việc tổ chức thi hành Hiếnpháp.

(责任编辑：Nhà cái uy tín)