Trả lời câu hỏi của ĐBQH về vấn đề tự chủ đại học,ínhphủsẽcôngminhtrongvụTrườngĐHTônĐứcThắty so laliga trong đó có trường hợp của Trường Đại học Tôn Đức Thắng, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết, chủ trương này mới thực hiện được một số bước và đang tiếp tục thực hiện. Kết quả thực hiện tự chủ đại học vừa qua đã có kết quả tốt. 6 nguyên tắc phải hiểu thông suốt Phó Thủ tướng lưu ý, 5 điểm có tính nguyên tắc toàn thế giới, 1 điểm cũng có tính nguyên tắc nhưng cho Việt Nam và một số nước có hoàn cảnh tương tự thì chúng ta phải quán triệt, phải hiểu thông suốt, hiểu rồi thì phải luật hóa và thực hiện trong chỉ đạo điều hành.
Thứ nhất, đại học không chỉ là nơi làm ra tri thức mà còn nơi làm việc, sinh hoạt của trí thức có mặt bằng nhận thức cao hơn xã hội bình thường. Cả thế giới coi đại học là xây dựng mô trình quản trị tiên tiến để từ đó lan tỏa ra cả xã hội, đảm bảo tính dân chủ, tính sáng tạo, khoa học. Thứ 2, đã tự chủ thì luôn gắn với trách nhiệm giải trình. Mọi hoạt động của cơ sở giáo dục đại học phải thực hiện theo pháp luật mà còn phải tuân theo quy chế công khai để toàn xã hội giám sát rất chi tiết. Thứ 3, tự chủ thì không có nghĩa nhà nước không đầu tư tiền nữa. Ở tất cả các nước các trường đại học tự chủ, nhà nước vẫn đầu tư, không chỉ đặt hàng đào tạo hay cấp học bổng mà còn xây dựng cơ sở vật chất. Thứ 4, tự chủ đại học không có nghĩa là không có quản lý mà quản lý theo pháp luật, không chỉ theo pháp luật giáo dục mà pháp luật nói chung, tất cả các luật. Thứ 5, tất cả các nước, cả Chính phủ, xã hội, nhà trường thực hiện tự chủ nhưng vẫn phải có cơ chế đảm bảo các đối tượng yếu thế, đặc thù không bị giảm bớt cơ hội tiếp cận giáo dục đại học đặc biệt là giáo dục chất lượng cao. Việc này chúng ta phải làm chú trọng hơn các nước. Thứ 6, đóng góp vào trường đại học không chỉ là tiền, nhà cửa, máy móc mà còn là trí tuệ, học phí của người dân. Vì thế, lâu dài chủ sở hữu không chỉ là của một cơ quan, tổ chức nào mà là của toàn xã hội. Chính phủ sẽ công minh và ủng hộ tự chủ đại học "Có nên bỏ chủ quản không? Thực ra, trong luật pháp nước ta không còn bộ chủ quản. Ví dụ Trường Văn hóa, nghệ thuật của ĐB (ĐB Dương Minh Ánh) thì UBND Hà Nội là cơ quan chủ quản. Nhưng luật pháp hiện nay không còn khái niệm cơ quan chủ quản mà chỉ còn khái niệm cơ quan quản lý và cơ quan chủ sở hữu", Phó Thủ tướng giải thích.
Theo ông Đam, trong quản lý, có quản lý nhà nước và quản lý về mặt khác. Hiện nay, các cơ quan quản lý trực tiếp chủ yếu tiến tới chỉ quản lý cơ bản về công tác cán bộ. Việc này đã có quy định của Đảng. Hiện nay vẫn còn một số vướng mắc như về kinh tế liên quan tới thu tiền tài trợ, học phí và chi học phí thủ tục cũng còn nhiều vướng mắc. Hay là về cán bộ thì còn chuyện tuổi giữ chức vụ của cán bộ. Nghỉ hưu thì tri thức được kéo dài thêm nhưng tuổi giữ chức vụ theo pháp luật và các quy định của Đảng. Về quản lý nhà nước, vẫn còn điều kiện mở ngành mới của Bộ Giáo dục Đào tạo, có quy định về tỉ lệ tiến sĩ. Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh, những vướng mắc này dần dần phải điều chỉnh. Trước mắt, có 2 việc quan trọng phải thực hiện tự chủ theo đúng hướng và đúng luật. Đó là, các trường kiện toàn, thành lập Hội đồng trường với cơ quan thực quyền chứ không phải hình thức. Ngoài ra, tất cả các trường đều phải xây dựng quy chế điều hành, tài chính nội bộ rất chi tiết, tỉ mỉ theo quy định pháp luật và công khai cho toàn dân biết và giám sát. "Đây là quá trình, trong quá trình chuyển đổi, có nhiều điểm mà chúng ta chưa quy định rõ, chưa có tiền lệ thì khi xử lý chúng ta hết sức bình tĩnh, xu hướng là ủng hộ tự chủ", ông Vũ Đức Đam nói. Đề cập đến Trường Đại học Tôn Đức Thắng, Phó Thủ tướng cho rằng, trong phát biểu hôm trước đã rất cụ thể. "Chính phủ lập 1 đoàn công tác có Bộ Tư pháp vào xem xét, phân tích, báo cáo. Chắc chắn, sau báo cáo này chúng tôi họp lại, có cả Bộ Tư pháp và sau đó sẽ công khai, minh bạch cho toàn dân biết nhưng tinh thần Chính phủ sẽ rất công minh, ủng hộ tự chủ, tạo điều kiện ủng hộ cho trường phát triển", Phó Thủ tướng khẳng định.
Thu Hằng - Trần Thường  Bộ trưởng Nội vụ trả lời về sắp xếp bộ máyChiều nay (9/11), kỳ họp Quốc hội thứ 10 tiếp tục nội dung chất vấn và trả lời chất vấn. Hiện, Bộ trưởng Nội vụ trả lời về sắp xếp bộ máy. |
